Banda/The Racket (1928)

Film o pojedynku silnych osobowości

Reżyseria: Lewis Milestone

Kraj: USA

Czas trwania: 1h 24 min.

Występują: Thomas Meighan, Louis Wolheim, Marie Prevost, George E. Stone, Pat Collins

Czasy prohibicji to w USA okres rozkwitu korupcji i licznych konszachtów przestępców z przedstawicielami władzy. Alkohol był towarem łatwo dostępnym, choć nie wolno było o tym głośno mówić, a mafijni bossowie hojnie sponsorowali polityków, aby ci przymykali oko na jego produkcję. Reżyser Lewis Milestone i producent Howard Hughes postanowili przybliżyć nieco ten światek w filmie Banda będącym adaptacją sztuki teatralnej pod tym samym tytułem. Przez długie lata film był uznawany zaginiony, jednak po śmierci Hughesa w latach 70. w jego zbiorach odnaleziono kopię, którą następnie odrestaurowano.

Akcja Bandy rozgrywa się w Chicago i opowiada o konfrontacji nieprzekupnego policjanta Jamesa McQuigga z szefem mafii alkoholowej Nickiem Scarsim. Scarsi jest pozornie wszechwładnym bimbrownikiem mającym w kieszeni burmistrza, sędziego i szefa policji. Każda zbrodnia uchodzi mu na sucho, o co dba jego przebiegły adwokat. McQuigg jest jednym z niewielu ludzi, którzy nie zamierzają tego tolerować. Deptanie gangsterowi po piętach przynosi rezultaty, ale skorumpowany wymiar sprawiedliwości nie zamierza z nich korzystać. Scarsi podejmuje kilka prób obłaskawienia krnąbrnego policjanta, a kiedy nie daje to efektu, załatwia przeniesienie go na podrzędny posterunek na obrzeżach miasta. McQuigg nie poddaje się. Nieustannie prowokuje rywala, podsyłając dziennikarzom złośliwe plotki na jego temat. Szansa na uziemienie gangstera pojawia się niespodziewanie, kiedy jego brat przypadkowo potrąca samochodem kobietę.

Banda jest sztuką teatralną przeniesioną na ekran filmowy, co jest bardzo widoczne w konstrukcji scenariusza. Obraz składa się z trzech aktów, które zachowują zasadę jedności miejsca, czasu i akcji. Kolejne ujęcia przypominają sceny dramatu z poszczególnymi postaciami wchodzącymi i wychodzącymi wedle potrzeby. Jest to mocno nietypowy sposób konstrukcji fabuły filmu, momentami nieco sztuczny, ale nie można mu odmówić oryginalności. W teatralnej konwencji utrzymano również dość minimalistyczną scenografię.

Ponieważ film opowiada o pojedynku dwóch silnych charakterów, McQuigg i Scarsi bardzo często występują na ekranie razem. Obaj są postaciami wygadanymi, nie szczędzącymi sobie nawzajem złośliwości i elokwentnych polemik. Z pary aktorów zdecydowanie lepiej wypada Louis Wolheim, bardzo wiarygodny jako bezwzględny gangster niepozbawiony dyskretnego uroku. Słabiej jest z Thomasem Meighanem w roli McQuigga. Aktor chodzi sztywno jak słup soli i ciągle robi tę samą, niezbyt inteligentną minę. Zdecydowanie można było dobrać lepszego odtwórcę. Obsadę uzupełniają George E. Stone jako jego nieudaczny Joe - brat gangstera i Marie Prevost jako łasa na pieniądze dziewczyna Joe'go. Oboje pozostają w cieniu dwóch głównych postaci.

Jeżeli chodzi o godne zapamiętania sceny, jest ich w Bandzie kilka. Świetnie wyreżyserowano gangsterskie porachunki w restauracji, kiedy Scarsi i jego ludzie czekają na ruch potencjalnego zamachowca spokojnie konsumującego obiad. W ogóle specjalnością chicagowskiej gangsterki było ukrywanie pistoletów pod kapeluszami, obrusami, połami marynarek i innych takich. Inna pamiętna scena to konfrontacja Scarsiego z policjantem, który ośmielił się aresztować jego brata. Wolheim świetnie sobie radzi z przekazem niewerbalnym i mimo uprzejmych słów tworzy atmosferę niewypowiedzianego zagrożenia. Dodam jeszcze, że film nie stroni od przemocy i w jego trakcie pada całkiem sporo trupów, rzecz jak dotąd rzadko spotykana w kinie amerykańskim.

Banda była całkiem przyjemną rozrywką. Do mocnych stron filmu zaliczę bardzo dobrą rolę Loiusa Wolheima oraz ciekawe pomysły reżyserskie Lewisa Milestone'a. W dół ciągnie Bandę słaba kreacja Thomasa Meighana, który nie nadał swej postaci charyzmy koniecznej, by uczynić z niej równego partnera dla Nicka Scarsiego. Dlatego wystawiam 7 gwiazdek, akurat tyle, żeby film docenić, ale nie przecenić. Do obejrzenia dla fanów gangsterki.

źródło grafiki - www.imdb.com